د رښتیني معلوماتو یوازنې سرچینې ته ښه راغلاست

 یو دلیل چې تاسو به هیڅکله ریښتینی ځواک ونه لرئ، ساده خبره. تاسو حتی نه پوهیږئ چې ځواک څه شی دی. ډیری خلک فکر کوي چې ځواک له واک، حیثیت یا هوښیارتیا څخه راځي. مګر دا دروغ دي. ځواک له غوښتنې څخه راځي. هغه څوک چې یو څه غواړي کنټرول کیدی شي. مګر هغه څوک چې هیڅ شی ته اړتیا نلري هغه ته څوک نشي ورنږدې کیدی. دا واک ته د رسیدو لپاره زما یوولسمه لیکنه ده. ځواک د تسلط په لرلو نه پیل کیږي. دا په دی پوهیدو سره پیل کیږي چې خلک څه غواړي. تاسو په هغه سړي باندې واک لرلې شئ چې د پیژندنې له لارې حیثیت غواړي، په هغه ښځه باندې چې مینه او الفت غواړي. او د پرمختګ د وهم له لارې په لوړ عزایم لرونکي کس باندې. په لوړه کچه ځواک په همدې توګه کار کوي. تاسو هیڅکله له زور کار مه اخلئ . تاسو ځان د هغه چا په توګه ځای په ځای کوئ چې شیانو او غوښتنو ته لاسرسی ورکولی شي. دا هغه څه دي چې خورا پیاوړي خلک پرې کار کوي. دوی د نورو خلکو ژورو اړتیاو چوکیداران وي. نو له ځانه وپوښتئ، هغه څه دي چې تاسو یې غواړئ؟ ځکه چې هغه چا چې دا معلومه کړه چې تاسو څه غواړئ دمخه ستاسو مالک دی.

 ته ښه سړې نه یې، ته یو کمزوری سړې یې. نورو ته ګټه رڅول پرته له دې چې بیرته څه ترلاسه کړی، سخاوت نه دی. دا د نورو غوښتنو ته تسلیمیدل دي. ځواکمن خلک په ړانده توګه هر چا ته هر څه نه ورکوي. دوی په ستراتیژیک ډول ورکول کوي. ځکه چې دوی د انسان په طبیعت کې یو له خورا خطرناکو رواني ځواکونو څخه خبر وي. هغه د پورونو بیرته ورکولو اړتیا ده، پښتنه واېي پردي ډوډئ یا پور وي یا پیغور. دا واک ته د رسیدو په اړه زما لسمه لیکنه ده. انسانان د عدم توازن یا نابرابري څخه په طبعي توګه د کرکې کولو لپاره عیارشوي دي. که موږ داسې احساس وکړو چې موږ د یو چا پوره وړي یو نو په هغه شپه موږ  ښه خوب نشو کولی. دا د ژوندي پاتې کیدو لپاره یو تکاملي میکانیزم دی. هغه کسان چې احسانونه یې نه دي ادا کړي ډډې ته شوي، بې باوره شوي، شاته پاتې شوي. دا بی اختیاره غزیزه نن ورځ هم زموږ چلند اداره کوي. که تاسو پرې پوه شوئ، نو تاسو کولی شئ په سمه توګه ترې کار واخلئ. نیکي وکړئ، مګر د یو هدف لپاره. د یو کوچنی احسان، ستاینې او  یو سلام او کلام چې ریښتینی ښکاري، بیا شاته شئ او هیڅ شی له چا مه وغواړئ. تاسو به وګورئ نا آرامۍ به په...

 په مجلسونو کې تر ټولو ځواکمن کس هغه نه دی چې ډېرې خبرې کوي. دا هغه څوک دی چې انتظار کوي. هغه څوک چې چوپ ناست وي، ګوري، معلومات راټولوي، پداسې حال کې چې نور ټول ځانونه ښکاره کوي. مګر ډیری خلک د فشار مخه نه ویني. دوی لومړی خبرې کوي. دوی لومړی برید کوي. دوی خپل لاس ښیې، او هغه شیبه چې دوی دا کار وکړي، دوی ماتې وخوړله. دا واک ته د رسیدو په اړه زما نهمه لیکنه ده. ځکه کله چې تاسو لومړی حرکت کوئ، تاسو هغه یو شی چې تاسو ته ځواک درکوي پریږدئ. هغه د معلوماتو تشه یا نابرابري ده. په خبرو اترو، بحثونو یا حتی د ذهن په لوبو کې. څوک چې لومړی خبرې کوي هغه څه څرګندوي چې دوی یې غواړي، دوی ترې ویره لري، دوی څومره لرې تګ ته لیواله دي، او کله چې دا په ښکاره ډول څرګند شي، دا نور بیا ګټه نه لري، نور بیا دا یوه کمزوری شي. استخبارات دا تاکتیک د یرغمل په مهال د خبرو اترو په وخت کاروي. دوی لومړی وړاندیز نه کوي. دوی خپل پلان نه وړاندې کوي. دوی انتظار کوي. ځکه کله چې تاسو لومړی حرکت وکړئ، تاسو بل اړخ ته د غبرګون ښودلو لپاره یو څه ورکوئ، نو عکس العمل تل د لومړی ګام یا پیل څخه قوي وي، ځکه چې اوس دوی داسې معلومات...

 هیڅوک ستاسو درناوی نه کوي ځکه چې تاسو یو انتخاب یاست. خلک یوازې هغه چا ته درناوی کوي چې مخه يې نشي نيول كېدلى. تاسو باید په سمندر کې څپو ته درناوی وکړئ. څپو ته ځکه درناوی کوئ، کني دوی به تاسو ژوندي خوري. ریښتینی ځواک د خلکو پام د ځان په اړه ندي. دا د پام وړ کیدو په اړه دی ترڅو ستاسو له پامه غورځول خلکو ته ناممکن وي. دا د واک په اړه زما اتمه لیکنه ده. ځواک د نورو په توجو کنټرول ساتلو ته هم ویل کیږي. خلک د هغه څه پروا نه کوي چې ښه دي. دوئ یوازې هغه څوک مني چې ثابت، حاضر او غالب وي. هغه څوک چې خپل شاوخوا کنټرولوي او یوازې ځان ته د خلکو د پام اړولو انتظار نه کوي. دوی ډاډ ترلاسه کوي چې خلک پرته له دی د هیچا په اړه فکر ونه کړي. ایپل شرکت یوازې تلیفون نه دی جوړ کړی. دوی دا ناممکنه کړې چې تاسو د ځان سره د دوئ تلیفون ونه لرئ. نو تاسو څنګه دا ډاډ ترلاسه کولې شئ چې له تاسو ډډه ناممکنه ده؟  د توجو غوښتنه بنده کړئ. له خلکو د دوئ توجو واخلئ. د خپلو لیدونکو او مینوالو د ژوند هر کونج خړوب کړئ، لکه تربسومړول، لکه مالګه په اوبوکې ګډول، نو ثابت واوسئ، هر وخت حاضر واوسئ ترڅو تاسو له پامه غورځول ...

 هر کله چې تاسو وایاست، زه به هڅه وکړم، زه به وګورم چې دا څنګه کیږي، یا دا به کار وکړي، ښه، نو پوه شئ چې تاسو دمخه ناکام شوي یاست. دا د کمزورو خلکو ژبه ده. ځواک ناکامۍ د یو بل بدیل په توګه د لرې کولو وروسته راځي. په شړه ځمکه د خکو سرونه مه ماته وئ، په کرنیزه ځمکه د خکلو سرونه مات کړئ، یا دعوا وګټئ او یا مړه شئ. دا واک ته د رسیدو لپاره زما اوومه لیکنه ده. ژوند کې شاتګ شتون نلري، کول دي او یا مړ کیدل دي، په رواني توګه ځان یا نور داسی حالاتو ته روزل دي چې د جګړې شدت له امله کونج ته کیدل نوي او باقي پاتې کیدل یوازینئ انتخاب وي. طارق بن زیاد د اندلس د فتح کولو لپاره د شاتګ اخري بدیل یعني هغه ټولې کښتۍ وسوځولې ترڅو ځانونو ته د بیرته ستنیدو لاره پیدا نه کړي. ځکه چې کله ستاسو دماغ په دې پوه شي چې د شاته ګرځیدو لپاره د تیښتې هیڅ لار نشته، نو د تیښتې لار کتل بند کړي او اقدام کول پیل کوي. مګر بعضې خلک لاهم د ځان لپاره د وتلو لار پریږدي.  تاسو بریالیتوب غواړئ، مګر تاسو وایاست، زه به یوه هڅه وکړم. تاسو ځواک غواړئ، مګر تاسو وایاست، زه به خپله هڅه وکړم. له همدې امله تاسو ناکام یاست، ځکه همدا...

 تاسو د بد بختۍ له امله د ناکامئ سره نه یې مخ. تاسو د دې لپاره ناکام یاست چې تاسو عمل نه کوئ. راځئ چې نن د یو حقیقت سره مخ شو، تاسو ځکه عمل نه کوئ ځکه تاسو د هغه څه څخه ویره لرئ چې کله عمل وکړئ هسې نه چې یو څه پیښ شي. دا واک ته د رسیدو لپاره زما شپږمه لیکنه ده. د کنټرول ځای ستاسو هرڅه ټاکي. که تاسو دا باور لرئ چې تاسو خپل ژوند کنټرول کوئ، نو تاسو د چلند ازادي ولرئ خو که تاسو دا باور لرئ چې ژوند تاسو کنټرولوي، نو بیا انتظار کوئ، ځکه یوازې ضعیف خلک د هڅونې، اجازې او سمې شیبې انتظار کوي. مګر ځواکمن، دوی سمدلاسه حرکت کوي. هره ثانیه چې تاسو له یو کار ډډه کوئ، تاسو خپله کمزوري تقویه کوئ. شک په ځنډ سره وده کوي. باور په کار کولو سره وده کوي. له همدې امله ترټولو بریالي خلک ضروري نه ده چې هوښیار یا خورا باصلاحیته وي. دوی یوازې هغه کسان دي چې مخکې لدې چې د دوی ذهن دوی زړه نازړه کړي اقدام کوي. دومره وخت نه دی پاتې چې تاسو فکر وکړئ، یا له هر څه ډډه وکړئ. د بشپړ شرایطو انتظار کول پریږئ. یا اقدام وکړئ یا به ستاسو په وړاندې نور خلک اقدام وکړي.